این روزها وقتی به آسمان شهرم مینگرم برایم جای سوال است که مگر میشود ساکنین یک شهر با دستهای خود بلایی بر سر محیط زندگیشان بیاورند که طاقت نفس کشیدن را حتی از کودکان بگیرند.
راستی در این شهر چرا مردم به فکر خودشان نیستند؟ چندین نفر در سال باید در اثر آلودگی هوا از دست بروند؟ آیا واقعا هیچ چارهای نیست؟ مسلما، این وضع حاصل بیفکری، عدم دوراندیشی و منفعت طلبی خود مردم در زندگی شهرنشینی است. در واقع میتوان گفت که دیگر از دست کسی کاری اساسی به جز فرار از این هوای ناپاک برنمیآید. حتی کلاغها هم از شهر گریختهاند، گنجشکها که سال هاست رفتهاند و همه نشستهاند و منتظر وزیدن یک بادند . سال به سال که میگذرد با تشدید آلودگی هوای تهران، مسکنهایی که برای هوای شهرمان تجویز می کنند رنگارنگتر و بیشتر میشود. مسکنهایی که هیچ کدام دوای درد آسمان کثیف این شهر نشد.
آلودگی هوا اثرات نامطلوب زیست محیطی، بهداشتی و اقتصادی فراوانی به جا میگذارد که گرم شدن زمین، تغییرات آب و هوایی و بیماریهای قلبی و ریوی و … از مهمترین عوارض آن محسوب میشود. مساله آلودگی روز افزون هوا و پیامدهای منفی آن امری است که سالهاست مورد توجه نهادهای متولی قرار دارد چنانچه در سال 1374 بحران آلودگی هوا در تهران و شهرهای بزرگ دیگر مسئولین ستاد اجرایی کاهش آلودگی هوا را بر آن داشت تا به منظور ایجاد حساسیت در بین اقشار مختلف جامعه، 29 دی را به عنوان روز هوای پاک اعلام نمایند. این در حالی است که شهروندان تهرانی در ماه گذشته فقط یک روز هوای پاک را تجربه کردند. از آنجایی که کلید اصلی کاهش آلودگی هوا، مشارکت مردمی و افزایش هماهنگی بین سازمانهای متولی در این امر است این روز میتواند عامل مهمی در ایجاد مشارکت و هماهنگی بینبخشی باشد.
آلودگی هوا به حدی با شهر ما عجین شده که گویی عضوی از آن است و بنا ندارد هرگز آنرا رها کند. اگر به آمار و ارقام نگاهی بیندازیم درمییابیم که این دو چنان به هم چسبیدهاند که امکان جداسازی آنها نیست مگر با یک عزم ملی بدون تعارف و بدون شعار.
بیهیچ مبالغهای شهروندان در یک اتاق گاز بزرگ به وسعت یک شهر محبوس شدهاند و به مرگ تدریجی گرفتارند و با هر دم و بازدم هزاران ذره آلاینده را وارد خون خود میکنند و در دراز مدت به انواع بیماریها دچار میشوند.
برای داشتن هوای پاک و سالم در عصر کنونی که عصر فناوری است باید اقدامی جدی صورت گیرد چرا که با افزایش جمعیت، اگر روند آلوده کردن هوا به همین ترتیب پیش رود، به زودی شاهد نابودی لایه ازن و پیرو آن از بین رفتن محیط زیست می شویم. استفاده از وسایل نقلیه عمومی، مترو و دوچرخه، انتقال و ساخت کارخانه ها و پالایشگاهها به خارج از شهرها، تهیه بنزین با فرمولی که بهتر بسوزد و کمتر ایجاد آلودگی کند، کاشت درختان و ایجاد فضای سبز بخصوص در کلان شهرها، حفظ و احیای جنگلها، استفاده از سوخت گاز طبیعی، سرپوشیده کردن فاضلابها برای جلوگیری از متصاعد شدن گازهای ناشی از تجزیه آنها در برابر نور خورشید، دفع و نابود کردن صحیح زباله ها از جمله اقداماتی است که با انجام آنها میتوان از آلودگی هوا جلوگیری کرد.
به عبارتی آلوده نکردن هوا، یعنی رعایت این حق از حقوق طبیعی مردم که رضایت خدا و رعایت حقوق او را در پی دارد. همان گونه که دوست داریم در هوای پاک و عاری از هرگونه آلودگی نفس بکشیم، باید برای دیگران نیز همین را بپسندیم و از آلوده کردن هوا بپرهیزیم. بیایید با نزدیک شدن به روز هوای پاک به این بهانه یادی از پاکیزگی هوا کنیم و همه در دست هم برای فراهم ساختن هوایی پاک که نیاز همه افراد جامعه است تلاش بیشتری نماییم.
با این امید که چشمان هیچ کس از این هوای آلوده به اشک ننشیند.
پریسا متین
26 دی 1391